08.06.2023 By: Teymur Həziyev

Addım-addım: ChatGPT necə işləyir?

Yaxın zamanda OpenAI tərəfindən təqdim olun bu chatbot dinamik və axıcı söhbət ilə dünyanı valeh etdi. Bu bloq yazısında biz sizlərə ChatGPT bir söhbət əsnasında necə işlədiyini və hansı texnologiya və prinsiplər əsasında suallarımızı cavabladığını addım-addım nəzər yetirəcəyik. ChatGPT-nin işləmə prinsipini və bu chatbot-un süni intellekt əsaslı necə söhbət etdiyini anlamağa hazır olun.

1-ci Addım: İstifadəçi Daxiletməsi:
Söhbət istifadəçinin daxiletməsi və ya sorğu təqdim etməsi ilə başlayır. Bu sadə sual, bəyanat və ya cavab tələb edən hər hansı mətn ola bilər. Məsələn, tutaq ki, istifadəçi "Mənim yaxın yaxşı bir İtalyan restoranı tövsiyə edə bilərsinizmi?"

2-ci Addım: Giriş Emalı:
ChatGPT istifadəçi daxiletməsini qəbul edir və mətni token adlanan daha kiçik vahidlərə ayırmaqla emal edir. Tokenlər dil və kontekstdən asılı olaraq sözlər, alt sözlər və ya hətta fərdi simvollar ola bilər. Bu tokenizasiya ChatGPT-ə daxiletmənin strukturunu və mənasını anlamağa kömək edir.

3-cü Addım: Məzmunun öyrənilməsi:
Daxiletmə tokenləşdirildikdən sonra ChatGPT söhbətin məzmununu başa düşmək üçün hazırlanmış və öyrədilmiş geniş mətn datalarından istifadə edir. O, tokenləri təhlil edir, onlar arasındakı əlaqələri nəzərdən keçirir və istifadəçi sorğusunun əsas mənasını tutur. Bizim nümunəmizdə ChatGPT istifadəçinin restoran axtardığını anlayır və qəbul edir.

4-cü Addım: Cavabın hazırlanması:
Məzmunun anlaşılmasından istifadə edərək ChatGPT istifadəçinin sorğusuna cavab yaradır. O, Transformator arxitekturasının gücündən istifadə edir ki, bu da ona daxiletmənin müvafiq hissələrinə qoşulmağa və ardıcıl və məzmun baxımından uyğun nəticə yaratmağa imkan verir. Bizim nümunəmizdə ChatGPT belə cavab verə bilər: "Əlbəttə! Mən sizə bu işdə kömək edə bilərəm. Zəhmət olmasa, mənə hansı məkanda olduğunuzu deyə bilərsinizmi?"

5-ci Addım: Nəticənin emalı:
ChatGPT tərəfindən yaradılan cavab daha sonra giriş kimi daha kiçik vahidlərə tokenləşdirilir. Bu da, yaradılan mətnin daha yaxşı hazırlanmasına və başa düşülməsinə imkan verir.

6-cı Addım: Deşifrələmə və Təqdimat:
Tokenləşdirilmiş cavab istifadəçi üçün oxunaqlı, ardıcıl və məntiqli nəticə verməsi üçün yenidən təbii dilə çevrilir. Bizim nümunəmizdə cavab istifadəçiyə "Əlbəttə! Mən sizə bu işdə kömək edə bilərəm. Zəhmət olmasa, mənə yerinizi bildirə bilərsinizmi?" şəklində verilir.

7-ci Addım: İstifadəçi ilə qarşılıqlı əlaqə:
İstifadəçi süni intellektin əvvəlki cavabı əsasında izləmə cavabını təqdim etdiyi üçün söhbət davam edir. Məsələn, istifadəçi "Mən Los Angeles şəhərinin mərkəzindəyəm" deyə bilər.

8-ci Addım: Məzmunun saxlanılması:
Söhbət boyu məzmunu qorumaq üçün ChatGPT əvvəlki mübadilələrdən dataları saxlayır. Bu, modelin söhbətin gedişatını başa düşməsini və əvvəlki daxiletmə və nəticələrin məzmununa əsasən müvafiq cavablar yarada bilməsini təmin edir.

10-cu Addım: Dəqiq Tənzimləmə və Gücləndirilmiş Dərin Öyrənmə:
Chatbot dataları, modelin cavabları ilə birlikdə, dəqiq tənzimləmə və gücləndirilmiş öyrənmə üçün istifadə edir. Bu təkrarlanan proses real qarşılıqlı əlaqədən öyrənmək və onun cavablarını optimallaşdırmaqla modelin performansını yaxşılaşdırmağa kömək edir.

11-ci Addım: Yenidən Təkrarlama:
Söhbətin davam etməsi üçün hər bir məhələ 2-dən 9-a qədər olan addımları təkrar edir. İstifadəçi daxiletməni təmin edir, ChatGPT emal edir və onu başa düşür, cavab yaradır və söhbəti davam etdirir.

Beləliklə biz ChatGPT-nin addım-addım necə işlədiyini qısa və sadə yolla izah etməyə çalışdıq. Biz anladıq ki, daxil olunan məlumatların işlənməsi, məzmunun anlaşılması, saxlanması və cavabın yaradılmasına qədər olan prosesdə ChatGPT necə qabaqcıl texnika və arxitekturalardan istifadə edir. 

Artıq anlayırıq ki, yerni bir inkişaf dövrünə qədəm qoyuruq və bu inkişaf yolunda suni intellekt və maşın öyrənmənin rolu danılmazdır.